Stowarzyszenie Rodzin i przyjaciół Dzieci z zespołem Downa „Iskierka” jest organizacją pozarządową, od czternastu lat nieprzerwanie działającą na rzecz szczecińskiej społeczności osób cierpiących na trisomię 21 (zespół Downa), ich rodzin i innych osób skupionych wokół środowiska osób niepełnosprawnych, a także szerzej – dla społeczności lokalnej. Stowarzyszenie działa bardzo aktywnie i realizuje rozliczne akcje mające na celu wsparcie zarówno osób niepełnosprawnych i znajdujących się w potrzebie, jak i realizuje cele prospołeczne i pożytku publicznego na rzecz całej społeczności miasta. Pracujemy na rzecz zapobiegania dyskryminacji osób niepełnosprawnych oraz realizujemy działania o charakterze edukacyjnym i kulturalnym, które mają prowadzić do przyjaznych i akceptujących postaw społeczeństwa wobec osób z niepełnosprawnością intelektualną.
Stowarzyszenie Rodzin i Przyjaciół Dzieci z Zespołem Downa „Iskierka” powstało z inicjatywy rodziców i opiekunów dzieci z zespołem Downa, którzy spotykali się na zajęciach organizowanych przez Koło Towarzystwa Przyjaciół Dzieci „Iskierka” w świetlicy przy ul. Parkowej. Koło od 2004 roku realizowało zajęcia rehabilitacyjne dla dzieci z zespołem Downa. Jednak po sześciu latach rodzice, wybiegając myślami w przyszłość i chcąc stworzyć zarówno swoim, jak i kolejnym dzieciom, które przyjdą na świat z dodatkowym chromosomem, warunki do rozwoju, opieki i wsparcia, postanowili założyć Stowarzyszenie. W związku z tym, że dzieci zaczęto nazywać „Iskierkami”, postanowiono przyjąć nazwę „Iskierka”.
Stowarzyszenie zostało powołane do życia, by zwiększyć możliwości podejmowanych działań, zarówno rehabilitacyjnych, jak i aktywizujących oraz integrujących środowisko osób niepełnosprawnych z resztą społeczeństwa, a także by podnosić poziom świadomości na temat tego schorzenia zarówno wśród specjalistów, jak i zwykłych obywateli. W tym celu organizujemy konferencje naukowe i imprezy ogólnodostępne na temat trisomii 21. Wystarczy wspomnieć konferencję dla lekarzy i położnych „Rodzi się dziecko z Zespołem Downa. Poinformuj po ludzku”, zorganizowaną wraz z Wydziałem Spraw Społecznych UM Szczecin, która spotkała się z dużym zainteresowaniem i rozpoczęła współpracę Stowarzyszenia z wykładowcami Akademii Medycznej w Szczecinie, lekarzami szczecińskich szpitali, a w szczególności z Wojewódzkim Konsultantem Ginekologiczno-Położniczym; czy też sympozjum „Spotkać innego”, które przyciągnęło uznanych prelegentów z Polski otaz zagranicy i było ważnym głosem w ogólnopolskiej dyskusji na temat funkcjonowania osób z zespołem Downa.
Stowarzyszenie od początku jego istnienia szuka niekonwencjonalnych sposobów na zwrócenie uwagi tzw. „zdrowej części społeczeństwa” na potrzeby, ale również potencjał i możliwości osób z ZD. Corocznie, szczególnie w związku z obchodami Światowego Dnia Osób z Zespołem Downa, Iskierki wychodzą w miejsca publiczne i zapraszają przypadkowych przechodniów do poznania i odczarowania wizerunku osób z ZD. Nasze happeningi z okazji tego święta przyciągają coraz większą rzeszę mieszkańców Szczecina.
Wielokrotnie pretekstem do wyjścia w przestrzeń publiczną były wystawy fotograficzne, których bohaterami, ale również autorami zdjęć, byli sami podopieczni Stowarzyszenia. Areną naszych wystaw regularnie stają się zarówno miejsca typowe dla tego typu wydarzeń (TRAFO Trafostacja Sztuki, Klub 13 Muz, Zamek Książąt Pomorskich), jak i nie tak typowe, ale odwiedzane przez rzesze szczecinian, a tym samym bardziej dostępne dla przeciętnego mieszkańca – szerokie hole centrów handlowych Galaxy oraz Outlet Parku, a także nośniki wizualne na wolnym powietrzu, jak np. słupy ogłoszeniowe w Parku Andersa czy city lighty na przystankach komunikacyjnych.
Problemem braku akceptacji i zrozumienia odmienności, szczególnie wśród dzieci, członkowie Stowarzyszenia zainteresowali i zainspirowali do napisania książki autorkę książek dla dzieci, Elizę Piotrowską. I tak powstała książka „Żółte kółko”, opowiadająca historię dziewczynki z ZD, o imieniu Ina. Książka, oprócz ciekawej i edukacyjnej fabuły, a także niesamowitej oprawy graficznej przypominjącej dziecięce rysunki, zawiera również scenariusze do przeprowadzenia lekcji, będące swoistym narzędziem do podjęcia trudnego tematu podejścia do osób niepełnosprawnych na lekcjach już z najmłodszymi uczniami.
Przy okazji akcji społecznych działamy również na rzecz aktywizacji zawodowej naszych dorosłych podopiecznych. Od dwóch lat, w marcu, czyli w okolicach Światowego Dnia Osób z Zespołem Downa, dorośli podopieczni Stowarzyszenia biorą udział w akcji sprzedaży kolorowych skarpetek na stoisku firmy Many Mornings w CH Galaxy. Dzięki współpracy Stowarzyszenia „Iskierka” oraz marki odzieżowej i częstochowskiej Fundacji Oczami Brata, organizującymi wydarzenie w wielu miastach Polski, dorosłe osoby z niepełnosprawnościami mają okazję podjąć profesjonalną praktykę zawodową, która na co dzień znajduje się niestety poza zasięgiem ich możliwości. Ma to ogromne znaczenie w procesie aktywizacji zawodowej osób z Zespołem Downa. To także akcja łamiąca stereotypy, pokazująca, że osoby z Zespołem Downa, pomimo wielu trudności, z jakimi się borykają, w wielu przypadkach są w stanie funkcjonować w społeczeństwie na równi z innymi i nie są gorszymi pracownikami.
Staramy się działać nie tylko na rzecz osób z Zespołem Downa, ale swoim wsparciem w miarę możliwości obejmować również inne grupy społeczne, które z różnych względów potrzebują uwagi, asysty i pomocy. Nasi członkowie brali aktywny udział we wspieraniu uchodźców wojennych w czasie kryzysu z roku 2022, a dzięki staraniom zarządu Stowarzyszenia kilka ukraińskich rodzin, w których były osoby z Zespołem Downa, znalazło schronienie oraz zabezpieczenie potrzeb, w tym rehabilitacyjnych, zarówno na terenie Szczecina, jak i poza nim. Uchodźcy z trisomią od chwili zgłoszenia się do nas, aż do momentu, kiedy mogli stać się pełnoprawnymi członkami Stowarzyszenia, mogli korzystać z rehabilitacji, rewalidacji, wsparcia oraz działań integracyjnych.
Naszymi działaniami uspołeczniającymi, aktywizacyjnymi oraz artystycznymi od trzech lat obejmujemy też pensjonariuszy Domu Pomocy Społecznej przy ul. Broniewskiego – dzięki środkom pozyskanym z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego osoby te mogą brać udział w wyjściach do instytucji kultury, warsztatach artystycznych, teatralnych, multimedialnych, rękodzielniczych, wyprawach artystycznych i innych.
Z kolei wszyscy mieszkańcy Szczecina, którzy borykają się z problemami wymagającymi porady prawnej mogą skorzystać z pomocy prawników jednym z trzech prowadzonych przez nas już od dziewięciu lat punktów nieodpłatnej pomocy prawnej.
Jednak sens naszej działalności statutowej to nadal prowadzone nieprzerwanie od 14 lat zajęcia terapeutyczne i rehabilitacyjne na rzecz naszych Podopiecznych. W każdym miesiącu wsparcie w postaci rehabilitacji otrzymuje ponad niemal 60 dzieci i osób dorosłych. Opieką zostają objęte już kilkutygodniowe dzieci, przedszkolaki, dzieci szkolne, a także osoby dorosłe, które edukację w szkole czy ośrodkach miejskich mają już dawno za sobą. Dzięki stałej aktywności wspieramy postępy naszych podopiecznych w takich obszarach, jak rozwój ruchowy, integracja sensoryczna, terapia mowy, neurologopedia, nauka czytania i pisania czy komunikacja alternatywna.
Wsparciem obejmujemy nie tylko podopiecznych, ale i ich rodziny – młodzi rodzice mogą znaleźć u nas wsparcie psychologiczne w najtrudniejszym dla nich okresie adaptacji do nowej sytuacji rodziny, starsi uczestniczą w specjalistycznych szkoleniach, warsztatach, spotkaniach i wyjazdach integracyjnych oraz działaniach „wytchnieniowych” – wyjściach do kina, teatru czy na fitness.
Od 14 lat działamy wspólnie, by wspierać środowisko rodzin osób z trisomią 21. Udało nam się zbudować społeczność wspierających się wzajemnie, bliskich sobie i funkcjonujących coraz lepiej w społeczeństwie osób z tym schorzeniem oraz ich bliskich. Obecnie pod skrzydłami Stowarzyszenia „Iskierka” pozostaje niemal 60 Podopiecznych wraz z rodzinami, a ich grono wciąż się powiększa.